اسلام آباد۔16اکتوبر(اے پی پی)شنگھائی تعاون تنظیم (ایس سی او) دے ممالک تنازعات مذاکرات اتے مشاورت نال پرامن طریقے نال حل کرݨ دا عزم دوہریندے تجارت، مالیات اتے ثقافتی تعلقات سودھا خوشحال، پرامن، محفوظ اتے ماحولیاتی طور تے پائیدار دھرتی ٻݨاوݨ سانڳے سیاست، سلامتی، سودھا مختلف شعبیاں اچ تعاون ودھاوݨ تے زور ݙتے۔ ݙو ݙیہاڑی ایس سی او کونسل آف ہیڈز آف گورنمنٹ دے اجلاس دے مکݨ تے جاری مشترکہ اعلامیہ اچ ایس سی او خطے دی صلاحیت ودھیندے رکن ممالک دی پائیدار و جامع اقتصادی ترقی بشمول ڈیجیٹل معیشت، تجارت، ای کامرس، فنانس اتے بینکنگ، سرمایہ کاری، اعلی ٹیکنالوجی، سٹارٹ اپس و اختراع، غربت دے خاتمہ، صحت دی ݙیکھ بھال، روایتی و غیر روایتی طب، زراعت، صنعت، ٹرانسپورٹ، لاجسٹکس کنیکٹیویٹی، توانائی، قابل تجدید توانائی، مواصلات، سائنس و ٹیکنالوجی، ماحولیات اتے موسمیاتی تبدیلی تے زور ݙتے۔ شنگھائی تعاون تنظیم ایس سی او خطے اچ مستحکم معاشی و سماجی ترقی یقینی ٻݨآوݨ دا عزم دوہریندے 2030 تئیں ایس سی او دی اقتصادی ترقی دی حکمت عملی اتے رکن ملکاں دے کثیر جہتی تجارتی و اقتصادی تعاون دے پروگرام تے عمل درآمد تے زور ݙتے۔ ایں سانڳے متعلقہ ایکشن پلان تے عمل درآمد کیتے متعلقہ تعاون دے طریقہ کار نال مربوط کوششاں دا وی آکھیے۔
اجلاس دے اڳواݨ وزیر اعظم محمد شہباز شریف اتے شرکا وزراء اعظم ڄیویں وزیراعظم لی چیانگ، بیلاروس دے وزیر اعظم رومن گولوو چینکو، قازقستان دے وزیراعظم اولزہاس بیکوتینوو، روس دے وزیراعظم میخائل مشوستن، تاجکستان دے وزیرا عظم کوہر رسول زادہ، ازبکستان دے وزیراعظم عبداللہ اریپوف، کرغزستان دی وزراء کابینہ دے چیئرمین اکیل بیک جاپاروف، ایران دے وزیر تجارت سید محمد عطا بیک، بھارتی وزیرخارجہ سبرامنیم جے شنکر شرکت کیتی۔ اجلاس اچ منگولیا دے وزیراعظم بطور مبصر اتے ترکمانستان دی وزراء دی کابینہ دے نائب چیئرمین اتے وزیر خارجہ مہمان ہن ڄݙاں جو سی آئی ایس اتے سیکا دے مستقل اداریاں دے سربراہان وی اجلاس اچ ہن۔ شنگھائی تعاون تنظیم (ایس سی او) دے ممالک ٹیکنالوجی و ای کامرس اچ ترقی پاروں عالمی معیشت اچ نمایاں تبدیلیاں نوٹ کیتن اتے تحفظ پسندانہ اقدامات اتے تجارتی رکاوٹاں نال سرمایہ کاری اچ کمی اتے سپلائی چین اچ خلل تے چنتا کیتے۔ یکطرفہ پابندیاں اتے تجارتی پابندیاں دی مخالفت کریندے اجلاس عالمی پائیدار ترقی دی حمایت کیتے کثیر الجہتی تجارتی نظام تے زور ݙتے۔ بیلاروس، ایران، قازقستان، کرغزستان، پاکستان، روس، تاجکستان اتے ازبکستان چین دے ”ون بیلٹ ون روڈ” اقدام دی حمایت کریندے منصوبے کوں یوریشین اکنامک یونین نال مربوط کرݨ کیتے جاری مشترکہ کوششاں اڳونہیاں کیتن۔
اعلامیہ اچ شنگھائی تعاون تنظیم اچ مساوی ڳالھ مہاڑ سوکھی کرݨ لو علاقائی صلاحیت اتے بین الاقوامی تعاون توں فیدہ چاوݨ تے زور ݙتا ڳئے۔ انہاں پائیدار و جامع اقتصادی ترقی ودھاوݨ دا آہدے گرین ڈویلپمنٹ، ڈیجیٹل معیشت، صحت دی ݙیکھ بھال، زراعت، توانائی و ماحولیاتی اقدامات اچ اصلاح دی وکالت کیتی۔ ایس سی او قازقستان دی 2023 اتے 2024 کیتے ایس سی او دی چیئرمین شپ دی وی تعریف کیتی اتے 4 جولائی 2024 دے سی ایچ ایس دے اجلاس دے فیصلاں تے عمل درآمد دی اہمیت ودھائی۔ اجلاس 2024 اتے 2025 کیتے چین دی چیئرمین شپ دی حمایت کیتی۔ اعلامیہ موجب رکن ممالک عوام دے آزادانہ و جمہوری طریقے نال سیاسی، سماجی و اقتصادی ترقی دے چݨائو دے حق دے احترام دی وکالت کریندن، ریاستاں دی خودمختاری، آزادی و علاقائی سالمیت دے باہمی احترام دے اصول، مساوات، باہمی فائدے، اندرونی معاملات اچ عدم مداخلت، طاقت دا استعمال نہ کرݨ یا طاقت دے استعمال دی دھمکی نہ ݙیوݨ بین الاقوامی تعلقات دی پائیدار ترقی دی بنیاد اے۔ اجلاس مذاکرات و مشاورت نال ملکان وچال اختلافات اتے ڄھیڑے مکاوݨ دا عزم دوہریندے بین الاقوامی قانون و باہمی احترام دی بنیاد تے ایس سی او دے خطے اچ وسیع، مساوی ڳالھ ودھاوݨ کیتے علاقائی صلاحیت اتے بین الاقوامی تعاون توں فیدہ چاوݨ دی اہمیت تے زور ݙتے۔
اعلامیہ اچ شنگھائی تعاون تنظیم دے رکن ممالک وچال ”نیو اکنامک ڈائیلاگ” دے تصور نال تجارتی و اقتصادی تعلقات ودھاوݨ کوں اڳونہا کیتا ڳئے۔ ایس سی او علاقائی مسابقت ودھاوݨ، ڈیجیٹل معیشت اتے تکنیکی اختراعات توں فیدہ چاوݨ، انفارمیشن سیکیورٹی دے شعبے اچ تعاون، ”ڈیجیٹل تقسیم”دے مسئلہ دی مطابقت اتے سرحد پار ڈیٹا دے تبادلے کیتے طریقہ کار اپناوݨ تے زور ݙتے۔ اجلاس شنگھائی تعاون تنظیم دے وزرائے صنعت دے اجلاس دی اہمیت منیندے 2025 اچ آندے اجلاس دی تجویز ݙتی جو ایندے نال تخلیقی صنعتاں دی حمایت اتے مسابقت ودھاوݨ، بے روزگاری اچ کمی اتے خطے اچ پائیدار ترقی ودھسی۔ ایس سی او قومی صنعتی پالیسیوں اتے آئی ٹی دی معیاری کاری تے تجربات دے تبادلے دی حمایت کیتی۔
مشترکہ اعلامیہ اچ توانائی دے بنیادی ڈھانچے، سکیورٹی و قابل تجدید توانائی اچ سرمایہ کاری مودھاوݨ تے زور ݙیندے ہک متحد توانائی دے وژن اپناوݨ دا آکھیا ڳئے، ایویں باہمی تصفیاں اچ قومی کرنسیاں دا استعمال ودھاوݨ کیتے طریقہ کار وضع کرݨ، ادائیگی نظام یکجا کرݨ دی تجاویز دی حمایت کیتی گئی اتے کاروباری تعاون سانڳے ایس سی او بزنس کونسل دے کردار کوں منیا ڳئے، آئی بی اے اچ شمولیت دے ایران دے ادارے دے نال نال ای ایس جی فنانسنگ اتے مالیاتی ایجادات اچ انٹربینک ایسوسی ایشن دی کوششاں دا ݙسایا ڳئے۔ ریلوے ٹرانسپورٹ تعاون ودھاوݨ تے زور ݙیندے ماسکو اچ ریلوے انتظامیہ دے آندے اجلاس دا خیرمقدم کیتا گیا، ملٹی ماڈل ٹرانسپورٹ اچ جدید ٹیکنالوجیز دی وکالت کیتی گئی، بندرگاہوا اتے لاجسٹکس مراکز تے ایس سی او تعاون دے تصور دے مطابق انفراسٹرکچر، لاجسٹکس اتے حفاظتی اقدامات ودھاوݨ تے زور ݙتے۔ ماحولیاتی تحفظ، حیاتیاتی تنوع دے تحفظ اتے فضلہ دے انتظام اچ تعاون، تجربات دے تبادلے نال موسمیاتی تبدیلیاں نال نمٹݨ سانڳے متعلقہ اقدامات کیتے ہک خصوصی ورکنگ گروپ ٻݨایا ڳئے۔ اعلامیہ موجب قدرتی آفات دے خطرات دی نگرانی اتے ردعمل دی حکمت عملیاں بہتر کرݨ کیتے ہنگامی ایجنسیاں وچال تعاون ودھاوݨ، ایس سی او خطے اچ بیماریاں روکݨ اتے علاج، صحت دی ݙیکھ بھال دی ڈیجیٹلائزیشن بہتر کرݨ، طبی سیاحت ودھاوݨ کتیے تعاون دا آکھیا ڳئے۔ غربت اچ کمی کیتے رکن ملکاں دا خصوصی ورکنگ گروپ ٻݨاوݨ، آبادی دی فلاح و بہبود اچ ہتھ ونݙاوݨ تے زور ݙتا ڳئے، زرعی شعبے و مصنوعات اچ باہمی تجارت، زراعت و غذائی تحفظ کیتے پہلے توں منظور شدہ دستاویزات سانڳے تعاون تکڑا کرݨ دا آکھیا ڳئے۔ اعلامیہ اچ عالمی غذائی تحفظ کوں مضبوط، غذائیت بہتر ٻݨاوݨ، جوار، چاول، کݨک، مکئی اتے ٻیاں روایتی فصلاں دے نال نال آب و ہوا نال مزاحم اتے غذائیت نال بھریاں اناج دی فصلاں تے تحقیق اچ تعاون دی حوصلہ افزائی کیتی ویسی، ایس سی او رکن ممالک، ایس سی او مبصر ریاستاں اتے ایس سی او ڈائیلاگ پارٹنرز دی شرکت نال کھیݙاں دی تقریبات اتے مقابلے کراوݨ ڄیویں اولمپک، غیر اولمپک اتے ترقی کیتے پیرا اولمپک اتے قومی کھیݙ کوں اہمیت ݙیندن تاں جو ملکاں وچال کھیݙ تعلقات تکڑے کریڄن۔ ایس سی او مصنوعی ذہانت دی ترقی کیتے شنگھائی تعاون تنظیم دے رکن ممالک دے تعاون دے پروگرام دے نفاذ کیتے روڈ میپ اپناوݨ دا خیرمقدم کریندے زور ݙتے جو عوام توں عوام تئیں سفارت کاری شنگھائی تعاون تنظیم اچ باہمی افہام و تفہیم، ثقافتی و انسانی تعلقات تکڑے کرݨ اچ ضروری اے، کثیرالطرفہ تجارت و اقتصادی تعاون دے پروگرام دے نفاذ اتے 2025 کیتے ایس سی او بجٹ دے فریم ورک اچ تھیوݨ آلیاں تقریبات اتے میٹنگز بارے ایس سی او سیکرٹریٹ دی رپورٹ دی وی منظوری ݙتی۔ اجلاس اچ جمہوریہ بیلاروس دے شنگھائی تعاون تنظیم نال الحاق سانڳے ایس سی او دے مستقل اداریاں دی مالی اتے تنظیمی سرگرمیاں بارے کئی امور تے فیصلے کیتے گئے۔ تنظیم ایس سی او کونسل آف ہیڈز آف گورنمنٹ دے 23 ویں اجلاس دے کامیاب انعقاد تے پاکستان دا شکریہ ادا کیتے ڄیڑھا تعمیری و دوستانہ ماحول اچ تھئے۔ شنگھائی تعاون تنظیم دے رکن ممالک دے سربراہان حکومت دی کونسل دا اگلا اجلاس 2025 اچ روسی فیڈریشن اچ تھیسی۔
